Este é un resume improvisado da miña estadía na Residencia Literaria Illa de San Simón entre os días 30 de novembro e 6 de outubro de 2024. Así o fun escribindo segundo o vivía, e así o publico, sen cortes nin correccións.
DÍA 1. LUNs
Non comezou ben a estadía en San Simón. Minto, a estadía comezou de xeito inmellorable. Foi a pre-estadía a que se revirou, cando ás catro da madrugada, aínda na casa, recibín un correo electrónico do Concello da Coruña comunicándome unha sanción por aparcar nun sitio onde non se podía, alá por xullo.
Pola mañá recollín a Olaia Sendón nos Mallos e chegamos ao peirao de Cesantes sen grandes problemas. A viaxe en barca foi duns poucos minutos. A marea estaba tan baixa que unha lingua de area chegaba case até a illa.
Xa en San Simón saudamos a Yolanda Castaño, que dirixe as xornadas internacionais de tradución. Xantamos na compaña dos nosos compañeiros e das tradutoras que até aquí chegaron desde Romanía, Cataluña, Serbia, Colombia… O menú consistiu en polbo á brasa con cachelos e vinagreta de fabas vermellas, picaña ao forno e un mousse que estaba moi bo, mais non sei de que era. Tamén coñecemos ás outras residentes: Nerea Pallares, Carolina Sertal e Hilda González-Cebrián.
Xa pola tarde, no cuarto, fixen todo o traballo de administración que tiña pendente . Despois comecei a escribir este diario. Non era unha tarefa que traía na cabeza, foi algo improvisado. A dúbida é se conseguirei manter o costume até o domingo.
A media tarde Olaia, Carolina e mais eu baixamos á cociña, onde Manolo nos amosou como preparaba a masa para unha empanada de millo. A fariña non lle favoreceu o traballo. O rustrido era de verduras varias, con cabaciña e pataca. Cearémola esta noite.
Falei coa casa paseando pola illa de Santo Antón. A Xela regaloulle un neno do seu colexio unha carta Pokemon e estaba moi contenta. Mentres falabamos, ceaba sopa, que é a súa comida favorita.
Voume poñer un pouco co esquema de Criaturiña xa que, dentro de nada, toca xa baixar a cear. Comer, pasear, conversar, escribir, durmir. San Simón.
Espectacular a cea, coa empanada da tarde e un bacallau moi rico. A conversa tamén foi pracenteira. Este lugar dilata as horas. Vou tentar durmir, que hoxe tomei tres cafés (dous máis dos que debía).
DÍA 2. MARTEs
Chove en San Simón. Baixei almorzar cos tradutores, que combinan galego, inglés e castelán dun xeito tan harmónico que semella ensaiado. Despois regresei ao cuarto. De esguello miro o exterior. En canto pare de chover, sairei a camiñar.
Non podo dicir que fose unha mañá híper-proveitosa na escrita. Con todo, algo avancei coa trama. Estou ideando un gag para o primeiro capítulo do Efebeí.
Modorra. É por este tempo chuviñoso, polo xantar copioso ou porque o ritmo lento da illa está enchoupando o meu ánimo? Tras comer un caldo riquísimo (repetín) e polo asado (tamén repetín), aproveitei que escampara para camiñar pola illa e sacar algunha foto. De volta do cuarto púxenme de novo a traballar, mais estou inmerso nunha especie de sopor agradable que me frea.
Saín pasear pola illa de Santo Antón, que coido que está a se converter no meu recanto preferido do arquipélago. Escoitei nos cascos o episodio de “Um T com Nee” dedicado ao Dashain do Nepal. En media hora irei cear. Apoderouse de min unha especie de melancolía, que se suma ao atordamento xeral da xornada. Que me apetece de cea?
Ceamos só xs “residentes”, xa que xs tradutores non chegaron até a media noite. Estiramos a conversa, entre copas de viño, e resultou reparadora.
DÍA 3. MÉRCOREs
Notouse que o persoal trasnoitara, pois baixei almorzar ás nove da mañá e non había ninguén. Cando finalizaba chegou Yolanda, que me estivo contando algúns detalles sobre a súa visita a Compostela e o proceso de selección para o obradoiro de tradución.
Teño que estar pendente da chuvia, pois en canto escampe calzarei as botas e lanzareime aos camiños da illa. Mentres, vou ver se no traballo recupero o bo ritmo que acadei onte á tarde.
Conversa agradable durante o xantar co poeta catalán Martí Sales que, xa na sobremesa, contounos que era curmán de Ariadna Gil. Aproveitando que escampara lanceime aos camiños da illa con Olaia e mais Carolina, quen no seu papel de “insular veterana” nos descubriu a entrada a un túnel que os presos escavaran na rocha e a inscrición TERUEL nun dos muros que, tamén os presos, gravaran para celebrar a vitoria republicana nesa batalla.
A creación harmonizouse co ritmo das mareas. Hoxe avancei con paso firme e conseguín desfacer algún nó da trama que me preocupaba.
Volvemos cear só as residentes. Despois falamos e rimos e xogamos e partillamos segredos.
DÍA 4. XOVEs
Hoxe a luz é fermosa. Comezo a pensar que a illa é un ser vivo, que respira coas mareas, que berra co vento e que ten un corazón de granito que latexa nun arrolo que só se ouve de noite.
Decidín incorporar un marco temporal en Criaturiña. A historia transcorrerá no Nadal.
Como é día de limpeza dos cuartos, collín lapis e caderno e crucei a ponte até San Antón, onde estiven traballando refuxiado no miradoiro da proa da illa. Botei aló unha hora, cheirando a salitre e eucalipto, lonxe de todo e de todos.
Despois dun xantar copioso (fideuá con bacallau e ameixas, costela de porco ao forno e sobremesa) tiven que botar unha sestiña. Pola tarde prendín nunha silveira e non sabía como avanzar na historia. Calcei as botas e boteime á illa. A solución apareceu, entre as sombras e a néboa, polo que resolvín o esquema do capítulo antes de cear.
Ceamos de novo só as persoas da residencia e despois puxemos sobre a mesa as nosas fraxilidades. Tamén rimos, como sempre acabamos facendo.
DÍA 5. VENREs
Volveu a chuvia, que polo de agora e finiña. Chove “de carcaxía”, como sempre se dixo na miña casa.
Sen dúbida a xornada máis produtiva desde que estou na illa. Onte algo fixo clic na miña cabeza e as tramas comezaron a encaixar coma vértebras.
No xantar, alegroume conversar un anaquiño con Rosa Aneiros, que se achegou á illa coa xornada “A xestión dos lugares de memoria da represión franquista”, na que se reflexionou sobre os usos dos lugares cun pasado tan terrible para conseguir que manteñan a lembranza das vítimas.
Xa pola tarde botei horas traballando no inverno de Sesgaña. Despois, na cea, celebreino con privilexios. Primeiro, co privilexio de poder escoitar un anaquiño do libro que Carolina está a escribir sobre o artista redondelán Ángel Barros e que me rabuñou baixo a pel de tal xeito que desexei ser editor para poder publicar ese LIBRO (con maiúsculas).
E despois, co privilexio de poder escoitar recitar nas súas linguas xs poetas do Obradoiro Internacional de Tradución Poética “Con barqueira e remador”, que Yolanda Castaño argallou un ano máis. Jesús Castro Yáñez trouxo ao galego algúns deses poemas para emocionarnos aínda máis.
Con infinita vergoña, animeime a ler Retrato da sombra dun can, un microrrelato que escribín alá por 2012 e co que gañei o concurso que cada ano organiza a Lonxa Literaria de Moaña.
Finalicei a velada cun paseo nocturno coas compañeiras da Residencia, que me axudou a ver a illa dun novo xeito.
DÍA 6. sÁBADO
Pre-morriña. A chuvia non deu tregua e concentrounos nos cuartos. No creativo foi un día de revisar o construído e corrixir eivas. Botei de menos pasear polas illas.
Tras o xantar, Nerea leunos un relato seu potentísimo ao que volvín unha e outra vez durante a tarde. Estaba cheo de arestas, de recunchos improbables (coma esta illa), mala baba punky e ansiedade, moita ansiedade. Encantoume.
Este foi o día das primeiras despedidas. Supoño que un anaquiño de min ficará aquí e xuntarase polas noites cos anaquiños das compañeiras que tampouco marcharon e falarán de faldras peruanas, de Manolo Escobar, de seres mariños de cinco metros e de tests de embarazo caducados. E eses anaquiños seguirán sendo felices na súa illa.
Estes epílogos até as dúas da mañá conversando e rindo son necesarios para que a illa non te mergulle na súa irrealidade.
DÍA 7. DOMINGO
Acabou. C’est fini. Adeus, adeus. Día de despedidas na Residencia. Pola mañá marcharon Nerea e mais Hilda. Olaia, Carolina e mais eu gozamos aínda dunha derradeira visita a San Antón e un xantar partillado con Manolo, Begoña e Ramón.
Foi esta unha experiencia positiva da que saio cunha boa parte do traballo feito e unha manchea de novos afectos. Marcho tamén agradecido a todo o persoal da illa por facernos a vida tan fácil. É estraño non ter outra cousa que facer alén de escribir, camiñar e conversar. E comer, claro, tamén comer.
Astra outra millorada!
